Vanilla wightii, là một trong 2 loài lan đặc biệt trong chi Vanilla, chi lan mà thường là những dây leo mọng nước với những chiếc lá to, dài. Nhưng Vanilla wightii thì lại tiến hoá theo con đường đặc biệt hơn, tất cả lá đã bị tiêu biến, chỉ có những dây thân mọng nước xanh ngắt. Có lẽ do thường thì Vanilla wightii hay mọc ở những nơi khô, nóng, vào mùa khô thường là thiếu nước, nên nó đã tiến hoá bằng cách bỏ bớt lá đi, tất cả tích trữ, quang hợp đều qua những đoạn thân mọng nước màu xanh. Tôi đã gặp chúng ở rất nhiều nơi, từ ven biển nắng giơ, đến rừng khộp khô nóng, đến những vạt rừng bán thường xanh oi bức. Nhưng chung lại là có mùa khô khắc nghiệt.

Vào cuối mùa khô, những cây Vanilla wightii sẽ nở những chùm hoa với những bông hoa màu vàng, lơ lửng hướng ra chỗ nắng, sáng. Thường thì các loài Vanilla khác rất khó ra hoa, và rất lâu ra hoa, nhưng loài không lá này thì rất dễ, chỉ cần khô nóng đúng mùa và có nhiều ánh sáng là sẽ có rất nhiều hoa. Những bông hoa tàn nhanh, chỉ 1, 2 ngày và không có hương thơm.

Thường thì mọi người nghĩ cây Vani sẽ có mùi thơm vani, nhưng mùi hương của quả lan Vani ở Madagasca sau khi được lên men đặc biệt mới có mùi ấy. Chứ vốn dĩ bản thân cây và hoa vani lại không có mùi thơm. Những cây lan có mùi hoa thơm Vani, lại là những cây khác mà chẳng liên quan gì đến đám lan Vanilla cả.

Trong ảnh là sự phân vân của Gs lan khi cầm 1 mớ hoa lan mà bông nào cũng đẹp, và cuối cùng thì Gs quyết định là chả chọn bông nào, dùng gần 1 tiếng đồng hồ để chụp hết chúng, không bỏ sót. Thật công bằng...

Theo: Nguyễn Văn Cảnh