Một lần ghé vườn nhà ông em Lộc Sang, được khoe rằng ông em đi rừng thấy 1 loài lan kiếm, cánh dài khác hẳn với những loài thường gặp như Mặc lan, Tứ thời... hay những loài Kiếm địa lan nào khác. Mình có xin 1 vài cây giống, rồi mình lại chia sẻ cho GS Leonid Averyanov về trồng tại Vườn Thực Vật Komarov. 

Là một loài địa lan, thân củ lớn, lá dài, dễ sống, dễ hoa, nên chỉ sau 1 năm bên trời tuyết xứ lạnh, những bông hoa đầu tiên đã nở. Ngồng hoa cao hơn 1m, đứng thẳng, hoa màu xanh có những cánh hoa dài làm tăng kích thước bông hoa lên đến 10cm, mùi thơm dịu. Có lẽ, đây là giống kiếm dễ sống, và khỏe khoắn nhất, với kích cỡ hoa lớn nhất trong dòng kiếm địa (Section Jenshoa).

Sau 4 - 5 năm, mình rất vui và tự hào được góp phần đặt tên và mô tả một loài lan kiếm mới, một loài địa lan mới trong dòng lan được người xưa ví như Ngự phẩm với câu ví Vua chơi lan, Quan chơi trà. Loài mới được chấp nhận và công bố bởi tạp chí chuyên ngành Phytotaxa phát hành ngày 12.05.2023, được đặt tên theo người đã phát hiện ra là anh Lộc Bảo Sang, một thanh niên dễ thương nhưng ế vợ...

Cymbidium sangii - Kiếm Sang, là một loài địa lan có khi cao đến hơn 1m, mọc ở độ cao lên đến 1000m dưới tán những cánh rừng ẩm thường xanh lá rộng. Hoa nở vào mùa Đông, Xuân, với những chiếc cánh màu xanh nhạt và vạch hồng nâu, đặc trưng bởi độ dài của cánh và lưỡi.

Dòng Địa kiếm ( Section Jenshoa) ở Việt Nam có lẽ còn rất nhiều loài mới nữa, và có lẽ theo suy đoán của mình, còn đa dạng hơn cái nôi của kiếm địa là Trung Quốc. Tuy nhiên còn cần nhiều nghiên cứu, nhiều thời gian hơn nữa để xác định được điều ấy.

Theo: Nguyễn Văn Cảnh