Bỏ xe máy ở góc rừng, chúng tôi bắt đầu leo bằng con dốc cao tít, trên đó là rừng thông to, thẳng, cứ y như đang lạc sang rừng Đà Lạt. Theo dong núi, khi bước sang đới rừng thường xanh thì bắt đầu mưa. Cơn mưa nhẹ làm đổi hướng hành trình, chúng tôi cắt thẳng xuống khe khi trời cuối chiều. Không có nắng, nhưng nếu mưa thì rừng sẽ tối rất nhanh. Ánh sáng mờ trong cơn mưa chỉ đủ để nhìn những vết chặt cây của người mở đường, chúng tôi cắm cúi đi, thật nhanh dù những bước chân đã mỏi vì leo từ 900m lên độ cao 1400m chỉ trong 3 tiếng.

Tụt xuống khe cạn, lại khe cạn, ven theo triền dong, vòng vèo, gai cào, chui rúc. Đã có lúc bàn là cắm lại giữa rừng không nước, vì dự trữ nước còn đủ để nấu mì và uống qua đêm. Thật may vì 1 anh Kiểm lâm chạy đi tìm đường phía trước lại hú to là nghe tiếng suối. Cả đoàn hồ hởi quên đi mệt mỏi, vì trong rừng quan trọng nhất là nước. Cắm lán lúc hơn 6 giờ tối. Tôm trong suối đủ để anh em nhậu và còn đủ để chiên cho bữa sáng hôm sau.

Sáng hôm sau, chúng tôi men theo dòng suối nhỏ yên bình lờ lững, đi ngược về thượng nguồn đến những cây trà. Tôi đã nghĩ và nói với mọi người cả trước chuyến đi, cả dọc chuyến đi là mùa này mới mưa, ẩm, Vietorchis có thể có hoa đấy, đang mùa, khu này cao ẩm, khả năng ta sẽ gặp. Và y như vậy, cậu em Nguyễn Sái Sáng đã thấy được bông hoa đầu tiên. Cảm giác hưng phấn, phê pha khi được tận mắt trông thấy bông hoa của một trong những loài lan đặc hữu, hiếm nhất nhì Việt Nam thật rõ nét, chúng tôi xúm lại, chụp hàng trăm bức hình và bàn luận về nó. Có một quy luật, là đã thấy lần đầu rồi thì sẽ thấy thêm, và tôi cũng thấy thêm vài cây hoa nữa, đẹp hơn có, tàn rồi cũng có. 

Vietorchis furcata Aver. et Nuraliev 2013 - loài lan hoại sinh, không diệp lục với những chiếc củ nhỏ xíu và từ 1 đến 3 bông hoa màu vàng, lớn khoảng 2cm, chỉ cao khoảng 10cm. Chúng lấy dinh dưỡng từ những chất hữu cơ phân hủy của nấm dưới nền lá rụng, mùn ẩm của rừng thường xanh ở độ cao hơn 1000m so với mặt nước biển. Rất khó để thấy được chúng, bởi chúng chỉ trồi lên mặt đất 1 - 2 cành hoa, nở trong khoảng 3 - 4 ngày của 1 năm, và nở trong mùa mưa của rừng nhiệt đới, khi mà con người thường rất ngại đi vào nơi ẩm ướt sâu trong những khu rừng trong cơn mưa.

Có lẽ chúng tôi rất may mắn trong chuyến đi này, vì khi về đến lán, ăn uống, làm việc xong xuôi, khi lên võng nằm nghỉ thì cơn mưa rừng kéo đến, rơi ầm ầm trên mái bạt lán, cũng giống như chúng tôi được ngắm nhìn những bông hoa lan Vietorchis furcata quý hiếm của rừng Việt nam vậy đó. 

(Viết trực tiếp dưới cơn mưa tầm tã của rừng, trên chiếc võng ấm và vẫn trong cảm giác đê mê vì bông hoa vàng)

Theo: Nguyễn Văn Cảnh