Anh em đi rừng với nhau nên ông Phạm Võ Hiến hay bảo là anh em ta có may mắn hay không là thấy được Hoại sinh hay không. Nhân phẩm hôm nay không tốt, chắc vậy... Nhưng không, nhân phẩm tốt, vì chẳng ai nghĩ có thể thấy được đám hoa chỉ cao có 15cm, to chỉ 1 - 2 cm, mọc trên nền lá tre rụng, lại còn màu trắng trong bụi tre lờ nhờ sáng cả. Ấy thế mà lại thấy tận 3 cây. 

Didymoplexiopsis khiriwongensis là 1 loài lan trong 1 chi đơn loài (chi Didymoplexiopsis chỉ có 1 loài duy nhất này). Đây là loài lan hoại sinh, sống hoàn toàn nhờ vào những chất dinh dưỡng do nấm phân giải ra từ cây, lá mục. Phân bố rộng, từ bên Ấn sang tận hết Đông Nam Á và cả miền nam của Trung Quốc.  Một cây có thể có vài hoa màu trắng, mỗi hoa chỉ nở trong vòng 1 ngày. Điểm đặc biệt của loài lan này là khi mới nở, cánh môi của chúng hướng dưới đất, nhưng khi nở đue căng, hoa lại có xu hướng ngửa ngược lên, lúc đó, cánh môi sẽ gập lại vào tâm hoa, lộ ra điểm màu vàng sau lưng. Màu hoa trắng, thân nâu đen, lại mọc ở những khu rừng tối, ẩm, nên chúng gần như trốn khỏi mắt kể cả những người nghiên cứu, chưa kể đến người thường không quan tâm, nên có rất ít người thấy được chúng.

Buổi thực địa nóng hầm hập, mồ hôi như suối, nhưng khi may mắn chiếu rọi, thì chúng tôi vừa lau mồ hôi chảy vào mắt vừa chụp ảnh, và tạm quên đi cái nhiệt độ như cái lò, mặc dù đang ở trong rừng và cạnh bờ suối. Cảm giác phê pha cũng làm mát mát đi chút, nhưng lại thêm vào sự nín thở khi chụp macro bông hoa bé xíu, chill này chắc ít người trải nghiệm.

Theo: Nguyễn Văn Cảnh