• Tên khoa học: Paphiopedilum purpuratum [Lindley] Stein 1894

• Tên Việt: Hài tía; Hài vân Bắc

• Tổng quan: Paphiopedilum purpuratum là loài lan đất hoặc lan đá quý hiếm, được tìm thấy tại vùng đông nam Trung Quốc (đặc biệt quanh Hồng Kông) và Việt Nam. Cây sống trong môi trường mát mẻ, ẩm thấp, thường mọc trong lớp lá mục gần gốc tre hoặc trong các kẽ đá vôi trên triền núi râm mát, ở độ cao từ 1200 đến 1600 mét. Đây là loài lan ưa bóng râm và khí hậu mát.

• Mô tả: Cây nhỏ, có 4 đến 8 lá mọc chụm thành bụi. Lá có hình bầu dục thuôn dài, mặt trên có vân loang lẫn giữa xanh nhạt và xanh đậm rất đặc trưng, mặt dưới xanh nhạt hơn. Đầu lá chia ba thuỳ không đều nhau. Cây ra hoa vào mùa hè đến đầu thu. Vòi hoa cao từ 12,5 đến 20 cm, màu tím và phủ lớp lông trắng mịn. Mỗi vòi thường mang một hoa (hiếm khi 2 hoa), có kích thước từ 7,5 đến 10 cm. Hoa có màu tím đặc trưng, thu hút nhờ sắc màu và hình dáng độc đáo. Lá bắc dưới hoa nhỏ, thuôn nhọn, có lông trắng, và chỉ dài bằng chưa tới nửa chiều dài của bầu hoa. Loài lan này thường mọc nơi có đất mục, trên đá vôi hoặc thậm chí bám trên rễ cây trong rừng râm gần suối. Đây là loài lan quý hiếm cần điều kiện mát, ẩm, ít ánh sáng trực tiếp và thông thoáng tốt.

• Đồng danh: Cordula purpurata [Lindley] Rolfe 1912; *Cypripedium purpuratum Lindley 1837; Cypripedium sinicum Hance ex Rchb.f 1853; Menephora bicolor Raf. 1836; Paphiopedilum aestivum Liu & Zhang 2001; Paphiopedilum purpuratum f. album O.Gruss & Koop. 2008; Paphiopedilum purpuratum var hainanense Liu & Perner 2001; Paphiopedilum sinicum [Hance ex Rchb.f] Stein 1892

(Nguồn: orchidspecies.com)