1. Nơi phân bố của lan báo hỷ

Lan báo hỷ có danh pháp khoa học là Dendrobium secundum, nguồn gốc xuất xứ từ các nước Đông Nam Á. Loài hoa này có khả năng thích ứng cao với sự thay đổi khí hậu, nên chúng phân bố ở nhiều nơi như Thái Lan, Myanmar, Campuchia, Lào, Malaysia, Philippines,… Tại Việt Nam, lan báo hỷ rừng được trồng chủ yếu ở khu vực miền Nam, trải dài từ Buôn Ma Thuột đến Biên Hòa.

2. Đặc điểm

Lan báo hỷ là loài phong lan thân thảo và mọc thành từng bụi. Thân cây cao khoảng 50 – 70cm, to từ 3 – 4cm và có đặc điểm phình to ở giữa, dọc thân có các rãnh nhỏ. Chúng thường có màu trắng xanh, nhưng khi già sẽ chuyển sang màu hồng tía. Lá cây mỏng, mọc đối xứng hai hàng nhưng thường rụng hết vào mùa khô trước khi vào mùa hoa.

Loài lan này thường nở hoa vào mùa xuân hoặc mùa hè. Mỗi chùm hoa báo hỷ có chiều dài khoảng 20cm, được tạo bởi 40 – 50 bông hoa nhỏ xếp lại. Màu sắc của hoa là phớt hồng và trắng. Hoa lan báo hỷ có hương thơm dễ chịu, lan tỏa dịu nhẹ trong không khí.

3. Điều kiện sinh trưởng của lan báo hỷ

– Nhiệt độ: Lan báo hỷ thường sinh trưởng và phát triển tốt nhất khi ở điều kiện nhiệt độ khoảng 15 – 25 độ C.

– Ánh sáng: Vốn ưa ánh sáng nên báo hỷ thích hợp ở những nơi có ánh sáng tốt, lý tưởng nhất là khoảng 70 – 75%. Tuy nhiên vẫn cần tránh ánh nắng gay gắt của mặt trời. Trường hợp trồng cây ở nơi ánh sáng yếu thì cứ khoảng mỗi tuần một lần đều đặn đem cây ra ngoài hứng nắng vào sáng sớm khoảng 2 tiếng.

– Độ ẩm: Điều kiện độ ẩm phù hợp để cây báo hỷ sống tốt là khoảng 50 – 70%.

4. Ý nghĩa của lan báo hỷ

Nếu có kỹ thuật trồng và chăm sóc đúng chuẩn, lan báo hỷ sẽ nở hoa vào đúng dịp tết Nguyên Đán. Cái tên lan báo hỷ rất đặc biệt, chúng ẩn chứa ý nghĩa báo hiệu những tin vui, điều tốt lành đến cho gia chủ. Đồng thời loài hoa này còn đem đến những may mắn, niềm hạnh phúc tràn đầy.

Ngoài ra, báo hỷ còn có ý nghĩa phong thủy rất ấn tượng. Chúng tượng trưng cho sự trường tồn và thịnh vượng. Bởi vậy, nhiều gia đình trang trí hoa báo hỷ vào dịp tết với niềm hân hoan, phấn khởi và hy vọng một năm mới khởi sắc tốt đẹp.

5. Chuẩn bị trồng lan báo hỷ

a) Thời gian trồng

Thời điểm lý tưởng để trồng lan báo hỷ là khoảng cuối đông – đầu xuân, tức là từ tháng 11 – 1. Lúc này thời tiết ấm áp khá thích hợp để cây lan sinh trưởng và phát triển. Hơn nữa, báo hỷ thời gian này đang xuống lá và mới nhú chồi non nên giúp bạn dễ dàng nhân giống hơn.

b) Chọn giống và cách xử lý giống trước khi trồng

Cách trồng lan báo hỷ hiệu quả phải bắt đầu từ bước chọn giống đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng. Cây giống phải trưởng thành vì nếu cây quá non thì sẽ khó sinh trưởng tốt. Bạn nên lựa chọn những cây khỏe mạnh, không bị sâu bệnh hay dập nát.

Trước khi trồng, bạn cần phải xử lý cây giống để loại bỏ mầm bệnh. Cắt tỉa loại bỏ những phần thân khô, lá vàng và rễ bị thối hỏng, dập nát chỉ chừa lại khoảng 3 – 4cm ở gốc. Dùng vôi hoặc keo liền sẹo bôi lên vết cắt để sát khuẩn. Sau đó đem cây giống ngâm vào dung dịch Physan liều lượng 1ml/1 lít nước để diệt trừ mầm sâu bệnh và B1 liều lượng 1ml/1 lít nước kích thích mọc rễ. Khoảng 15 – 20 phút sau thì treo ngược cây lan lên để cho ráo rồi đem đi trồng.

c) Giá thể trồng

Bạn có thể trồng lan báo hỷ trong những loại chậu có kích thước lớn vì cây lan phát triển nhanh và gốc khá to. Giá thể trồng báo hỷ thích hợp nhất là viên đất nung, vỏ thông, dớn vụn.

Hiện nay, người ta có xu hướng ghép báo hỷ hơn. Giá thể ghép lan phải là những thân gỗ lâu năm hoặc gỗ lũa. Bạn phải bóc hết lớp vỏ bên ngoài rồi đem giá thể ngâm vào nước vôi trong để tiêu diệt nấm bệnh.

6. Cách trồng lan báo hỷ bằng ghép cây

Sau khi xử lý giá thể và cây giống, bạn có thể tiến hành ghép lan báo hỷ. Trước tiên, đặt một lớp mỏng xơ dừa lên thân gỗ ghép để làm điểm báo cho cây lan. Đặt gốc lan lên giá thể sao cho cây hướng ra phía ngoài.

Tiếp đó, bạn bổ sung thêm một lớp xơ dừa phủ lên phần gốc rễ. Tiến hành cố định lại phần gốc vào giá thể. Nên dùng dây thép bọc nhựa vì khi lan báo hỷ phát triển, rễ mọc lan ra nếu chạm vào dây thép sẽ có thể bị lụi và chết.

Sau khi ghép xong, bạn treo giò lan lên giàn, lưu ý để cây tránh bị va chạm và bảo vệ cây khỏi mưa gió, nắng gắt.

7. Cách nhân giống

Sau khi trồng một thời gian, lan báo hỷ sẽ phát triển mạnh mẽ. Bạn có thể nhân giống lan báo hỷ bằng cách tách bụi. Trước khi tách bụi, cần phải tưới đẫm nước để đất mềm giúp nhổ cây lan khỏi chậu dễ hơn. Đặt chậu nằm ngang và kéo mạnh gốc ra, nếu rễ vẫn bám chặt thì nên dùng dao sắc để cắt bớt phần rễ bám quanh thành chậu.

Sau đó, tiến hành rửa trôi phần giá thể bám trên cây bằng nước sạch. Cắt tỉa phần rễ khô chết, rễ già hoặc rễ thối. Sử dụng dao sắc đã sát khuẩn tách cây mẹ thành 2 – 3 thân cây con, có từ 2 – 3 mầm mắt ngủ. Nhanh chóng bôi vôi hoặc keo liền sẹo vào vết cắt để chúng nhanh lành và không bị thối hay nhiễm vi khuẩn.

Bạn cần phải xử lý mầm bệnh bằng cách ngâm cây con vào dung dịch Physan liều lượng 1ml/1 lít nước khoảng 15 phút. Tiếp tục ngâm trong khoảng 15 – 20 phút vào dung dịch kích thích rễ với nồng độ 1ml/1 lít nước. Treo ngược cây giống cho khô ráo rồi đem trồng hoặc ghép gỗ như hướng dẫn trên.

8. Cách chăm sóc lan báo hỷ

a) Nước tưới

Bạn nên tưới nước thường xuyên để cây lan báo hỷ mới trồng nhanh chóng thích ứng và ra rễ mới. Chỉ cần tưới đều đặn mỗi ngày từ 1 – 2 lần vào sáng sớm hoặc chiều muộn. Khi cây đã trưởng thành hoặc vào mùa mưa thì có thể giảm lượng nước tưới xuống khoảng 3 – 4 lần/tuần. Nên tưới cây khi thấy giá thể và gốc đã khô.

b) Bón phân

Sau khi trồng lan, định kỳ 2 lần/tuần phun dung dịch B1 với liều lượng 1ml/1 lít nước đến khi lan báo hỷ đã ra rễ nhiều và cứng cáp thì chuyển sang dùng phân bón.

Thời kỳ cây báo hỷ đẻ nhánh và sinh trưởng mạnh, bạn cần bổ sung phân bón hàm lượng đạm cao để cây khỏe mạnh. Từ tháng 4 – tháng 10, nên bón phân NPK 30/10/10, pha loãng khoảng 0,3g trong 2,5 lít nước sạch rồi tưới cho cây lan vào buổi sáng. Mỗi lần bón phân cách nhau khoảng 15 – 20 ngày.

Bên cạnh đó, trong quá trình chăm sóc có thể sử dụng phân hữu cơ tan chậm để cung cấp thêm chất dinh dưỡng cho lan báo hỷ phát triển tốt. Hiện nay, trên thị trường có phân trùn quế Sfarm viên nén đang rất được những người trồng lan ưa chuộng. Đây là sản phẩm dành riêng cho các loại lan, đã được xử lý mầm nấm bệnh và chứa dưỡng chất đa dạng.

c) Phòng trừ sâu bệnh

Nếu chăm sóc không cẩn thận thì lan báo hỷ có thể bị các loại rệp đỏ, sâu đục thân tấn công phá hoại cây hoặc bị cháy lá. Để phòng sâu bệnh, bạn nên điều chỉnh chế độ ánh sáng, nhiệt độ và nước tưới phù hợp cho cây. Sử dụng phân hữu cơ chuyên dụng thay vì bón quá nhiều phân vô cơ, và có thể bón thêm vôi để loại bỏ mầm bệnh. Nếu cây lan báo hỷ bị sâu bệnh nặng thì nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nhưng tuyệt đối không lạm dụng mà phải đúng thời điểm, đúng liều lượng.

9. Cách kích thích lan báo hỷ nở hoa đúng Tết

Mùa hoa vốn thường là mùa xuân hoặc hè, nhưng bạn có thể kích thích lan báo hỷ nở hoa đúng Tết để chúng khoe sắc rực rỡ và đem lại may mắn cho gia đình. Ngay khi mùa mưa vừa kết thúc, tức khoảng tháng 10 âm lịch, bạn phải ngưng tưới nước hoàn toàn cho cây. Trường hợp cây đang xanh tươi thì đem phơi nắng để rụng hết lá, còn nếu cây nhăn nheo và lá đã rụng hết thì đặt cây báo hỷ ở nơi thoáng mát. Điều này giúp cho cây lan báo hỷ nhanh chóng mọc ra các nụ hoa.

Đến khoảng cuối tháng 11 – đầu tháng 12 âm lịch, bạn đem cây lan về chỗ có nhiều ánh sáng và tưới đẫm nước trở lại cho chúng. Như thế các nụ hoa có thể bắt đầu bung nở. Nếu nụ nhỏ thì tiếp tục tăng ánh sáng và độ ẩm để thúc hoa nở, còn trường hợp nụ lớn nhanh thì nên đặt cây vào nơi râm mát, giảm tưới để hãm lại giúp hoa nở đúng dịp Tết.

(Nguồn: Sfarm.vn)